Kabinet broedt op nieuwe missie in Afghanistan: special forces opleiden om Taliban uit te schakelen

Gepubliceerd op: 13-4-2018

Na 17 jaar oorlog zijn de Taliban allesbehalve verslagen. Het kabinet overweegt een nieuwe militaire missie naar Afghanistan op te tuigen. Maximaal twintig tot dertig commando's en mariniers moeten in Mazar-i-Sharif Afghaanse special forces opleiden die de Taliban gaan uitschakelen. Het voornemen wordt naar verwachting half mei aan de Tweede Kamer voorgelegd.

Afbeelding verwijderdFoto: Nederlandse militairen begeleiden Afghaanse politieagenten tijdens een patrouille in Khanabad. @ Ton Koene

Dit bevestigen bronnen rond het kabinet. Het definitieve politieke besluit is nog niet genomen, maar in de ambtelijke top van de ministeries van Defensie en Buitenlandse Zaken is breed draagvlak voor het plan. Een verkenningsmissie die eind maart is uitgevoerd in Noord-Afghanistan heeft bij betrokkenen tot de conclusie geleid dat het sturen van gevechtstrainers haalbaar en wenselijk is.

Op dit moment heeft Nederland al circa honderd militairen, onder wie tien politietrainers, gestationeerd in Mazar-i-Sharif, in Noord-Afghanistan. Dat is een vrijwel risicoloze missie die vooral achter beveiligde muren plaatsvindt. De taak van de nieuwe gevechtstrainers zal vermoedelijk gevaarlijker zijn, omdat het opleiden van special forces doorgaans deels buiten het trainingskamp plaatsvindt. Beide missies zullen tegelijkertijd draaien.

Nederland sluit met het voornemen aan bij een Amerikaanse strategieverandering die alsnog moet resulteren in stabilisatie van het land.

Politiek gevoelig
Het plan ligt politiek gevoelig omdat de verantwoordelijke politici tot voor kort benadrukten dat het doel om 'de Taliban eronder' te krijgen grotendeels is bereikt. De praktijk is weerbarstiger: na zeventien jaar oorlog zijn de Taliban allesbehalve verslagen. Volgens recent onderzoek van de BBC bedreigen zij alweer 277 van de 399 districten in Afghanistan (70 procent van het land). Eind januari vielen bij een aanslag vlak bij de Nederlandse ambassade in Kabul nog honderd doden.

De ministers Blok (Buitenlandse Zaken) en Bijleveld (Defensie) zullen de komende weken tijdens het ontvouwen van hun plannen willen voorkomen dat het beeld ontstaat dat Afghanistan een gebed zonder eind is. Het kabinet-Balkenende IV viel in 2010 nog omdat de PvdA weigerde het verblijf van gevechtstroepen in Uruzgan te verlengen.

Nederland sluit met het voornemen aan bij een Amerikaanse strategieverandering die alsnog moet resulteren in stabilisatie van het land. Generaal John Nicholson - de hoogste in rang in Afghanistan - benadrukte onlangs dat de focus verschuift van Irak en Syrië naar Afghanistan. De vrijgekomen capaciteit wordt ingezet om Afghanen te helpen bij 'offensieve acties', aldus de generaal.

De Amerikanen willen dat Europese Navo-bondgenoten 1.500 van de benodigde 3.000 extra militairen leveren. De Duitsers stemden eind maart al in met 320 extra militairen. 'Nederland kan niet achterblijven. Het wordt gezien als een bondgenootschappelijke plicht om elkaar te helpen', zegt defensie-expert Rob de Wijk van het Haags Centrum voor Strategische Studies.

Nederland kan niet achterblijven. Het wordt gezien als een bondgenootschappelijke plicht om elkaar te helpen

Onder de voet
Het doel van extra gevechtstrainers is om in korte tijd meer goed getrainde Afghaanse special forces af te leveren. Dit is vrijwel de enige groep Afghanen die momenteel succesvol strijdt tegen de Taliban. Het reguliere leger en de politie worden voortdurend onder de voet gelopen.

De Nederlandse gevechtstrainers komen beschikbaar voor Afghanistan omdat de trainingsmissie in Noord-Irak op zijn eind lijkt te lopen. Van de vier Nederlandse trainingsteams daar zijn er nog maar twee over en binnenkort mogelijk nog maar één.

Binnen de regeringscoalitie is het sturen van gevechtstrainers niet onomstreden. Vooral de ChristenUnie zet liever in op deelname aan een stabilisatiemissie in Irak, zodat 'honderdduizenden vluchtelingen kunnen terugkeren naar huis', aldus CU-Kamerlid Voordewind. 'Het een hoeft het ander niet uit te sluiten', erkent hij. 'Maar het is afhankelijk van de capaciteit bij defensie.'

Minister Bijleveld was woensdag al in Washington om de plannen voor Afghanistan en Irak met haar ambtgenoot James Mattis te bespreken. Het kabinet zal naar alle waarschijnlijkheid net als de VS benadrukken dat extra militaire kracht nodig is om de Taliban terug aan de onderhandelingstafel te dwingen om vrede te sluiten. Het is absoluut mogelijk, zei Nicholson eind maart, dat onderhandelen en vechten tegelijkertijd plaatsvinden, zoals dat voorheen ook gebeurde in Noord-Ierland en Colombia.

Bijleveld: 'Onze inzet in Afghanistan vergt nog altijd een langetermijnaanpak. We kijken daarbij nadrukkelijk naar samenwerking met Duitsland.'

Bron : volkskrant.nl
Door: Natalie Righton 12 april 2018

Altijd op de hoogte? Meld u aan voor de wekelijkse nieuwsbrief