Politieman in het verzet

Gepubliceerd op: 14-8-2018

Het is een bijzondere foto en een aanwinst voor Museum Rotterdam 40-45 NU: een foto van het Oranjefeest in politiebureau Boezemsingel op 25 november 1943. Op de foto staan de medewerkers van het bureau voor een grote Nederlandse vlag.

Een Oranjefeest in de tijd van Duitse bezetting is opvallend. Het vastleggen ervan is gedurfd. De foto komt uit een map met documenten van hoofdinspecteur Van der Weijden van de Rotterdamse politie.

De papieren zijn geschonken aan Museum Rotterdam 40-45 NU. Johan van der Hoeven van het museum: "Je kan me niet gelukkiger maken, een prachtig dossier!"

Afbeelding verwijderdlogo mouwband Politie Rotterdam 1943 (afb)

Dat Van der Weijden bij het verzet heeft gezeten, was al wel bekend. Het Vrije Volk schrijft op 21 februari 1973 na zijn overlijden: 'Tijdens de Duitse bezetting leidde hij bureau Boezemsingel. In die periode heeft hij alle mogelijke steun aan het verzet verleend.'

Crooswijk
In de map treft Van der Hoeven een afschrift aan van een brief uit 1943 gericht aan alle politiefunctionarissen van Nederland. Daarin staat dat ze geen kransen mogen leggen op de graven van gesneuvelde Nederlandse militairen in de periode 10 tot 15 mei 1943. Alleen naaste familieleden mogen kransen leggen.

Van der Hoeven: "Aanleiding hiervoor was een kranslegging op begraafplaats Crooswijk in mei 1942. Daar lag een krans met op het lint 'Voor mijn getrouwen', zogenaamd gelegd door de Koningin. De Duitsers waren daar razend over."

Opvallend in de map met documenten is een handgeschreven vel A3 papier dat op een winkelruit aan de Wolphaertsbocht heeft gezeten. Het is waarschijnlijk in handen van Van der Weijden gekomen, nadat de winkeleigenaar aangifte heeft gedaan.

In het dossier zitten ook namenlijsten van 'foute' agenten. "Er staat ook bij wat ze allemaal uitgevroten hebben, om het maar plat te zeggen", vertelt Van der Hoeven. Verder is er een lijst met namen Rotterdamse politieagenten die door het verzet terechtgesteld zijn.

Daar staat ook de naam van J.C. Tetenburg op. Zijn liquidatie heeft grote gevolgen. Als represaillemaatregel worden 20 verzetsmensen door de Duiters gefusilleerd op de Oostzeedijk.

Begin maart 1945 moet Van der Weijden onderduiken. Van der Hoeven: "Hij had wapens van het verzet die begraven waren bij bureau Hoflaan weggehaald, zodat de Duitsers ze niet zouden vinden. Er was een risico dat hij zou worden verraden, dus dook hij onder."

In de map is een brief te vinden van de directeur generaal van de politie, waarin staat dat Van der Weijden zich 'heimelijk aan den dienst heeft onttrokken en spoorloos is'. Volgens de brief is dit ernstig plichtsverzuim en kan Van der Weijden niet worden gehandhaafd. "Hij wordt dus ontslagen", aldus Van der Hoeven.

Op 6 mei 1945 is het Van der Weijden die op politiebureau Sandelingenplein in Rotterdam-Zuid de Nederlandse vlag hijst. Ook hiervan zijn foto's gemaakt. 

Kort na de bevrijding komt Van der Weijden weer officieel in dienst bij de Rotterdamse politie. Op 18 mei 1945 wordt hij aangesteld als inspecteur. Een jaar later wordt hij benoemd tot hoofdinspecteur. "De officiele acte hiervan hebben wij nu ook in de collectie", zegt Van der Hoeven.

Later zal Van der Weijden chef worden van de recherche op de Linker Maasoever. Hij overlijdt op 18 februari 1973.

Zie artikel rijnmond.nl voor meer afbeeldingen.

Bron : rijnmond.nl

Altijd op de hoogte? Meld u aan voor de wekelijkse nieuwsbrief