Caraïbisch Nederland wil niet meegesleurd worden

Gepubliceerd op: 22-2-2019

Curaçao als ‘hub’ Op de ABC-eilanden groeit de onrust over de Venezolaanse crisis.

Afbeelding verwijderdMinister-president Eugene Rhuggenaath van Curaçao speecht in societeit De Witte over economische kansen en het scheppen van werkgelegenheid tussen Curaçao en Nederland.Koen van Weel 

Aruba, Bonaire en Curaçao liggen als een soort Waddeneilanden voor de noordkust van Venezuela. Wat zijn de gevolgen voor dit Caraïbisch deel van het Koninkrijk nu Curaçao zich aanbiedt als ‘hub’ voor het verspreiden van Amerikaanse hulpgoederen?

1 Hoe stelt de Curaçaose regering zich op in deze crisis?

Om escalatie te voorkomen stelde premier Rhuggenaath van Curaçao zich lang terughoudend op, maar deze week werd bekend dat zijn eiland (een onafhankelijk land binnen het Koninkrijk) draaischijf kan worden bij het verspreiden van humanitaire hulp naar Venezuela. Caracas besloot hierop de zeegrens met de ABC-eilanden te sluiten. Het Curaçaose parlement is nu boos op minister Blok (Buitenlandse Zaken, VVD) omdat hij Rhuggenaath heeft gepasseerd door het nieuws over de hub naar buiten te brengen. Het aanbod en vooral de voorwaarden zouden daardoor niet goed aan de eilanders zijn uitgelegd. Curaçao wil pas als hub fungeren als de Venezolaanse president Maduro instemt dat de hulpgoederen binnenkomen. Ook coalitiepartij MAN pleit voor een meer neutrale opstelling.

2 Hoe valt dit op het eiland?

Niet goed. Veel inwoners voelen zich kwetsbaar omdat hun eiland zo dichtbij Venezuela ligt (op 80 kilometer) en zijn bang meegesleept te worden in een mogelijk gewapend conflict. Eerder deze week gingen burgers en vakbonden de straat op. De grensblokkade zou aantonen dat zaken nu al dreigen te escaleren. De blokkade, de tweede in een jaar tijd, is bovendien onpraktisch: met name de aanvoer van fruit en groente ligt nu weer stil. Veel bewoners zijn van mening dat Nederland de hub beter op Bonaire had kunnen organiseren, dat eiland is immers een speciale gemeente van Nederland.

De blokkade veroorzaakt ook spanningen rond de Isla-raffinaderij die tot eind dit jaar wordt gehuurd door de Venezolaanse staatsoliemaatschappij PdSVA. Nu al kampt dit bedrijf met grote problemen. De meer dan duizend werknemers zijn bang hun banen te verliezen.

3 Over welke militaire middelen beschikt Nederland in dit deel van het Koninkrijk?

Ongeveer achthonderd Nederlandse militairen zijn hier actief, onder meer van het Korps Mariniers, de landmacht, de marechaussee en de zogeheten FRISC-troop, een eenheid die opereert op snelle vaartuigen. Ze beschikken over drie marinekazernes en het strategische transportschip Zr. Ms. Pelikaan (65 meter lang), terwijl ook het patrouilleschip Zr. Ms. Zeeland op dit moment door Caraïbische wateren vaart. De militairen treden op tegen drugstransporten, illegale visserij en milieudelicten, terwijl ze ook hulp bieden bij rampen en andere crisissituaties. De marechaussee voert politietaken uit, zoals grensbewaking. Eerst en vooral is hun taak de „grensverdediging van het Caraïbische deel van het Koninkrijk der Nederlanden”, zoals Defensie meldt op zijn website.

4 Welke verplichting heeft Nederland bij de defensie van de Benedenwindse Eilanden?

Ook al genieten de eilanden een bijzondere status, ze behoren tot het Koninkrijk der Nederlanden. Dat betekent dat ook voor de eilanden artikel 97.1 van de Grondwet van toepassing is: „Ten behoeve van de verdediging en ter bescherming van de belangen van het Koninkrijk, alsmede ten behoeve van de handhaving en de bevordering van de internationale rechtsorde, is er een krijgsmacht.” Bij een eventuele aanval op een van de eilanden zal de Nederlandse krijgsmacht dus optreden. En, meldt Defensie: „Als het nodig is, kan Defensie de militaire aanwezigheid [in het Caraïbsich gebied, red.] uitbreiden.”

Artikel 5 van het NAVO-handvest (‘een aanval op één, een aanval op allen’) strekt zich niet uit tot de eilanden, daar ze onder de Kreeftskeerkring liggen en daarmee niet tot het Noord-Atlantische gebied behoren.

Bron : nrc.nl

Altijd op de hoogte? Meld u aan voor de wekelijkse nieuwsbrief