Hersendood en andere gedachten

Gepubliceerd op: 11-11-2019

De een noemt de NAVO hersendood, terwijl de ander het heeft over een krachtige defensiealliantie en een unieke organisatie. De Franse president Macron staat lijnrecht tegenover de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen. Hoewel de grote woorden van Macron niet gedeeld worden door de Duitse voorzitter, zijn ze het wel eens over de onderliggende analyse. Macron: “Europa staat aan de rand van de afgrond. Als Europa zich niet snel profileert als geopolitieke speler is Europa niet meer meester over haar eigen lotsbestemming.”

Ook mensen als Juncker en Timmermans hebben het regelmatig over dat de Europese Unie zelfbewuster moet optreden. Meer het voortouw nemen en niet constant kibbelen met elkaar en proberen om de woorden nu eens om te zetten in daden. “Europa is meer dan een interne markt”, zegt Macron. En op dat punt heeft hij mensen als premier Rutte en ook Von der Leyen aan zijn zijde. De nieuwe voorzitter wil een sterkere rol van de EU in de wereld. Ze noemt haar commissie ook een geopolitieke commissie. “Europa moet ook de taal van de macht leren”, waarmee ze de woorden van premier Rutte, eerder in Zürich uitgesproken, in feite herhaald.

Inhakend op de discussie over meer geld naar de NAVO (de landen hebben afgesproken om in 2024 minstens twee procent van het bbp aan defensie uit te geven) zegt ze: “Europa moet zijn eigen spieren opbouwen waar we lange tijd op anderen konden vertrouwen”.

Macron hekelt het gebrek aan communicatie als het gaat over strategische beslissingen tussen de VS en de bondgenoten. Von der Leyen gebruikt daar wat diplomatiekere taal voor. “De NAVO was en is altijd wat haar lidstaten ervan maken. Het is aan de 29 lidstaten van de verdragsorganisatie om betrokken te raken en een verschil te maken”. Juist nu de val van de muur, dertig jaar geleden, wordt herdacht wil de Duitse oud minister van Defensie Von der Leyen geen afstand nemen van de NAVO. Zonder die organisatie had Berlijn, de gedeelde stad, het nooit zo lang kunnen uitzingen. “De geschiedenis van Europa kan niet worden verteld zonder deze organisatie. De NAVO is het schild dat de vrijheid beschermt.”

De toekomst zal de komende weken worden bepaald. Eerst is er de hoorzitting met de nieuwe commissaris (uit het land van Macron) die binnen de Europese Commissie over defensie (samenwerking en industrie) gaat. En begin december treffen de NAVO leiders elkaar in Londen.