Actuele nieuwsberichten

Jongen rijdt zonder rijbewijs en man rijdt 200 km/u op A7

Winschoten – Afgelopen vrijdag stuitte de Marechaussee tijdens een onopvallende GPT-patrouille (Grensoverschrijdend Politieteam) in Winschoten op een bijzondere verkeerszaak. Een grijze auto parkeerde bij het station in Winschoten. Een jongeman stapte uit en liep vervolgens naar een lesauto. Daar ging hij achter het stuur zitten.

Lichtelijk verbaasd, werd de lesauto staande gehouden. De jongeman werd gevraagd naar zijn rijbewijs, dat hij natuurlijk niet had. Hij had al wel een half jaar les gehad. Een bekeuring werd uitgeschreven voor het rijden zonder rijbewijs.

Niet veel later ontvingen we een melding van @politie_oc_noordnederland dat een grijze Audi met Duitse kentekenplaten met ruim 200 km/h richting de Duitse grens reed. Ze wachtten het voertuig op bij de oprit A7, samen met de @politie_oldambt. Na een korte maar snelle ‘achtervolging’ kregen ze het voertuig aan de kant. Het rijbewijs, van wederom een jongeman werd door hun ingevorderd ter zake overschrijding maximum snelheid, rechts inhalen en inhalen over de vluchtstrook.

Bron: 112Groningen.nl

Zo staan ze 15 jaar later stil bij drama van Koninginnedag in Apeldoorn

Zo staan ze 15 jaar later stil bij drama van Koninginnedag in Apeldoorn: ‘Op deze manier is het goed’
Het is opgeborgen in een vakje in zijn hoofd, omschreef burgemeester Fred de Graaf ooit. Waarvan soms onverwacht het deurtje openging, zodat de gedachte aan Koninginnedag 2009 zich opeens opdrong. Het lijkt er op dat die tragische gebeurtenis anno 2024 bij meer mensen in zo’n vakje zit. Met een steeds beter controleerbaar deurtje.

Het Nationaal Militair Museum in Soest, 30 april 2024. In een zaaltje met publiek begint een videofragment op een scherm. Beelden van die zwarte Koninginnedag 15 jaar geleden, toen een man met zijn auto op een bus koerste. Onderweg door een groep mensen raasde, enorm leed aanrichtte en het land met acht doden in verbijstering achterliet.

Boek is dicht
Het is een drama dat niet officieel wordt herdacht. In Apeldoorn zelf is het boek allang dicht. Natuurlijk staan er mensen bij stil, sommigen letterlijk bij het monument bij De Naald. Maar dat is in privékring. Een publieke herdenking was er slechts één keer: een jaar na dato. Toenmalig burgemeester De Graaf maakte meteen duidelijk dat het de laatste keer was.

Het heeft geen zin, redeneerde De Graaf, om er collectief steeds op terug te keren. Het zou alleen maar die wond steeds openen – zonder dat het iets opleverde.

Herinnering
Het is nog steeds de lijn van de gemeente Apeldoorn. ,,Daarom hebben wij geen herdenkingsmonument, maar een herinneringsmonument’’, legt woordvoerder Sibel Sahingöz uit. In 2014 (5 jaar na dato) en 2019 (10 jaar) heeft de gemeente wel de families van de slachtoffers de mogelijkheid geboden om in besloten kring in Apeldoorn de gebeurtenissen te herdenken.

,,Bij de laatste keer kwamen al minder families naar Apeldoorn. De meeste gaven daarna aan hier geen behoefte meer aan te hebben. Ze willen niet om de zoveel jaar weer geconfronteerd te worden met het incident.’’ Wel is Apeldoorn er voor die families, als ze dat willen.

In het museum in Soest is er deze 30e april wel een publieke bijeenkomst die terugblikt naar toen. Marechaussee Renaldo Ishaak vertelt in een lezing aan iedereen die erbij wil zijn hoe hij die dag in 2009 te hulp schoot. Hoe heftig het was en hoe dat voor hem – in een optelsom met andere ervaringen – uitmondde in ptss; zware psychische problemen.

Helpen
Voor aanvang tuurt Hans te Brake (68) uit Amerongen stilletjes voor zich uit. Hij is een van de mensen die het gevoel hadden bij deze lezing te willen zijn. Te Brake stond 15 jaar geleden bij Paleis Het Loo, klaar om met een trompetterkorps van de cavalerie de dag feestelijk af te sluiten.

Zonder een noot gespeeld te hebben zou het korps uren later vertrekken. Met een andere chauffeur; degene van de heenweg was omgekomen. Hij heeft het afgesloten, zegt Te Brake. ,,Maar iedere keer als ik een bus zie van dat bedrijf, denk ik er weer aan.’’

,,We zijn nog verschillende keren teruggegaan naar Het Loo’’, vult echtgenote Ada Roks aan. ,,Misschien kan dit (de lezing, red.) nog wat helpen.’’

Optimisme
Een kleine honderd mensen horen even later marechaussee Ishaak vertellen dat de voorbereiding op deze lezing, die hij al vaak gaf, dit keer net wat meer impact had.

Toch eindigt zijn verhaal met optimisme. Ishaak heeft Koninginnedag en de andere demonen die hem achtervolgden, een stuk beter in de hand. Het geldt vermoedelijk voor meer betrokkenen van toen.

Jeffrey Duijn (40) uit Beverwijk heeft zijn kinderen (12 en 10) meegenomen naar de lezing. Het onderstreept dat deze dag inmiddels voor een hele generatie alleen bestaat als geschiedenis.

Begrijpelijk, vindt Duijn, dat Apeldoorn noch een andere instantie een herdenking organiseert. Maar daarom is juist zo’n lezing volgens hem nuttig. ,,Het heeft impact gehad op mensen en op de samenleving. Het is goed om daar af en toe op te reflecteren. Maar dat hoeft niet per se collectief.’’

Verplichting
Zo denkt ook Paul uit Soesterberg er over. ,,Het is goed dat iedereen kan kiezen hoe hij hierbij stilstaat. Omdat er geen ‘echte’ herdenking is, is er ook geen verplichting voor mensen om ermee bezig te zijn. En blijft het ook niet altijd boven Apeldoorn hangen.’’

Vijftien jaar geleden stond hij als fotograaf bij De Naald, vertelt hij, maar werd hulpverlener toen de situatie erom vroeg. ,,Deze dag is altijd vervelend. Eigenlijk de hele week.’’ Paul slikt zijn stokkende stem weg. Ook met hem gaat het beter. ,,Een kwartier janken, dan is het klaar. Dat was een aantal jaar geleden nog wel anders.’’

Bron: De Stentor

Vrijspraak voor ex militair

ARNHEM (ANP) - Een 25-jarige ex-militair uit Naaldwijk is maandag door de militaire kamer van de rechtbank in Arnhem vrijgesproken van het in het openbaar beledigen van Joden. De man krijgt wel een taakstraf van veertig uur opgelegd en een boete van 1200 euro voor het bezit van een gasdrukpistool, een boksbeugel, een stiletto, verschillende soorten munitie en illegaal knalvuurwerk.
Het Openbaar Ministerie had twee weken geleden een taakstraf van 120 uur geëist tegen de man, die inmiddels is ontslagen door Defensie. Tijdens onderzoek aan zijn telefoon werden in verschillende WhatsAppgroepen vele berichten over Joden aangetroffen, met afbeeldingen van hakenkruizen, Hitler en Jodensterren. Ook vond de marechaussee foto's waarop de militair te zien was met een SS-hoofddeksel of waarop hij de Hitlergroet deed.
Het Openbaar Ministerie noemde de uitingen zeer verwerpelijk. "Dat nota bene een Nederlandse militair, die zelfs met zijn eenheid naar Kamp Auschwitz is geweest, dergelijke uitingen heeft gedaan én verspreid, maakt deze zaak nog erger", zei de officier van justitie op zitting.
Volgens de militair was het delen van extreme en verwerpelijke berichten met elkaar hun onderlinge "humor". Volgens de rechters vielen de berichten niet meer binnen de grenzen van hele foute humor. De militaire kamer noemt de uitingen beledigend voor Joden, maar toch niet strafbaar. Daarvoor is nodig dat ze in het openbaar zijn gedeeld. De meeste uitlatingen deed de man in besloten WhatsAppgroepen met minder dan twintig personen, voornamelijk vrienden van elkaar. De uitlatingen en foto's die de militair wel in het openbaar in grotere chatgroepen deelde, beschouwt de rechtbank niet als groepsbelediging.

Bron: Media

Ook marechaussee stopt met meewegen uiterlijk en afkomst bij controles

De marechaussee gaat een jaar na een rechterlijke uitspraak werknemers toch expliciet verbieden burgers zonder directe aanleiding te controleren op basis van uiterlijk en afkomst, zegt de grensbewakingsdienst tegen NU.nl. De stap volgt op een soortgelijk besluit van de politie.
Het gerechtshof Den Haag oordeelde in februari 2023 dat de marechaussee discrimineerde door personen op basis van huidskleur, afkomst of etniciteit te selecteren voor controles zonder dat ze verdacht waren.

Marechausseemedewerkers die burgers zonder directe aanleiding selecteren voor controles, moeten zich houden aan een zogenoemd Handelingskader Professioneel Controleren. Dat document uit 2021 is ingezien door NU.nl. De grensbewakingsdienst paste de instructie voor medewerkers niet aan na de gerechtelijke uitspraak en het verbod vanuit het kabinet op etnisch profileren door de marechaussee. Medewerkers kregen nog steeds de ruimte om te selecteren op afkomst, etniciteit of uiterlijk.

De politie besloot juist om hun bijna identieke instructie voor werknemers wél aan te passen in reactie op de uitspraak van het hof. Ook al was die niet tegen hen gericht.

Uiteindelijk heeft dus ook de marechaussee binnen een dag na onze berichtgeving over de stap van de politie besloten om toch het roer om te gooien. "De uitspraak van het hof speelt hierin een rol", licht een woordvoerder toe. Onbekend is wanneer de vernieuwde werkinstructie klaar is en in werking treedt.

Indieners rechtszaak tegen marechaussee: 'Eindelijk'
Tweede Kamerlid Mpanzu Bamenga (D66) bracht in 2018 - toen nog als benadeelde burger - de rechtszaak tegen de marechaussee aan het rollen. "Dit is gerechtigheid", reageert de mensenrechtenjurist tegen NU.nl. "Na jarenlange strijd is het eindelijk zo ver dat de marechaussee en de politie de juiste stap zetten om discriminatie vanwege afkomst of etniciteit uit te bannen."

Controle Alt Delete was een van de organisaties die samen met Bamenga procedeerden tegen de Staat - en de zaak wonnen - om etnisch profileren door de marechaussee van tafel te krijgen. Een woordvoerder noemt het tegen NU.nl "wrang" dat de marechaussee na de verloren rechtszaak ruim een jaar nodig had voor het besluit om de werkinstructie voor medewerkers onder de loep te nemen. "Maar beter laat dan nooit. Wij denken graag mee over de inhoud van het nieuwe beleid."

De stap van de marechaussee wordt "lovenswaardig" genoemd door Rabin Baldewsingh, de Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme. Ook de politie krijgt van de regeringscommissaris een pluim. Wat Baldewsingh betreft volgen alle aan de overheid verbonden organisaties.

Bron: Nu.nl

Wat zijn de verschillen tussen mannen en vrouwen in het leger

Of nou ja... zijn er überhaupt verschillen?
In de Nederlandse krijgsmacht heeft genderdiversiteit een steeds prominentere rol ingenomen. Terwijl mannen traditioneel gezien de overhand hadden in militaire rangen, zijn vrouwen nu steeds meer vertegenwoordigd en nemen ze actief deel aan allerlei militaire operaties. Maar moeten vrouwen precies dezelfde trainingen en missies doen? Of zijn er wel degelijk verschillen tussen mannen en vrouwen in het leger?

Vrouwen bij Defensie
We spreken met twee vrouwen die allebei al jaren bij de Nederlandse krijgsmacht werken en ons alle ins & outs kunnen vertellen over hun ervaringen. Kim* (39) is op haar 18e het leger in gegaan en werkt nu 21 jaar bij Defensie. 'Eerst heb ik gewerkt als onderofficier bij een gevechtsondersteunende eenheid. In deze functie was ik groepscommandant van een groep van acht mannen en vrouwen', vertelt ze enthousiast. 'Na een paar jaar als onderofficier heb ik de opleiding tot officier gedaan aan de Koninklijke Militaire Academie en werk ik alweer 13 jaar als officier. Ik heb verschillende functies gedaan en werk nu als stafofficier bij de Koninklijke Landmacht, dat is eigenlijk gewoon een kantoorbaan, maar dan in uniform.' Sandra (56) heeft eerst 22 jaar bij de politie gezeten en is in 2009 overgestapt naar de Koninklijke Marechaussee, waar ze nu als directeur Kennis, Strategie en Innovatie werkt. 'Als klein meisje droomde ik er al van om bij de politie of Defensie te werken. Ik was sportief, wilde met mensen werken en iets bijdragen aan de maatschappij', vertelt ze. 'Toen ik werd benaderd door de Koninklijke Marechaussee, heb ik aangegeven dat ik graag op uitzending wilde.' Ze is toen als politieadviseur op individuele uitzending geweest in Kabul en Kunduz in Afghanistan.

Vooroordelen over vrouwen bij de krijgsmacht
Vóór haar missie waren mensen heel sceptisch, geeft Sandra toe. ''Jij als vrouw die politiecommandanten gaat vertellen wat ze moeten doen? Dat gelooft toch niemand', zeiden ze. Gelukkig werd ik niet belachelijk gemaakt en werd er tijdens mijn missie in Afghanistan goed naar mij geluisterd. Het is heel belangrijk dat je veel ervaring hebt en weet waar je over praat. Ik heb veel meer bereikt dan ik vooraf had gedacht.' Dat mensen sceptisch zijn over vrouwen in de krijgsmacht, herkent Kim wel. 'Als vrouw val je sowieso op omdat we in de minderheid zijn, mannen hebben daar geen ‘last’ van', legt ze uit. Toen ze voor een missie in Afghanistan zat, waren ze met tien vrouwen en 400 mannen. 'Veel vrouwen leggen zichzelf de druk op om (fysiek) hetzelfde te functioneren als mannelijke collega’s. Wij vrouwen zitten nu eenmaal fysiek anders in elkaar. We hebben een andere longinhoud, hogere hartslag bij inspanning, ander vet- en spierpercentage en noem maar op. Ik heb altijd de fysieke manneneisen willen halen, omdat ik niet wil dat tegen me gebruikt kan worden dat ik fysiek zwakker ben dan een man. Maar er bestaan natuurlijk niet voor niets aparte mannen- en vrouweneisen.'

Wat zijn de verschillen tussen mannen en vrouwen in het leger?
Daarover gesproken... In het Nederlandse leger zijn er enkele verschillen tussen mannen en vrouwen, zowel op operationeel als organisatorisch niveau. Hier zijn enkele van die verschillen:

Fysieke vereisten
Traditioneel gezien zijn er haast geen verschillen in de fysieke vereisten voor mannen en vrouwen in het leger. Alleen mocht je als vrouw vroeger voor sommige opleidingen of functies niet aanmelden of solliciteren. Dit is volgens Kim en Sandra afgelopen jaren enorm veranderd. Zo wordt meer gekeken naar individuele capaciteiten in plaats van geslacht.

Aantal vrouwen
Er werken nog altijd véél meer mannen bij Defensie, maar het aantal vrouwen is de afgelopen decennia gestaag toegenomen. Vrouwen vervullen nu een breed scala aan rollen binnen de Nederlandse strijdkrachten, inclusief operationele én leidinggevende functies.

Opleiding en training
Mannen en vrouwen volgen (over het algemeen) dezelfde basisopleiding en training in het leger, hoewel er enkele aanpassingen kunnen zijn om rekening te houden met verschillen in fysieke kracht en uithoudingsvermogen. Wel zijn de eisen van de jaarlijkse conditieproef voor vrouwen anders dan voor mannen. 'Ikzelf probeerde toch altijd de manneneisen te halen, zo zwaar is het niet', lacht Kim. Toch wordt tijdens het oefenen op de hindernisbaan vrouwen geadviseerd om niet te vaak van de hoge hindernissen te springen, omdat dit de kans op een verzakking van de baarmoeder kan vergroten. Ook wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar de impact van je menstruatiecyclus op de fysieke inspanningen van vrouwen.

Uniformen
Het uniform van het Nederlandse leger is ontworpen met het mannelijke lichaam als uitgangspunt. Gelukkig komt daar nu verandering in, want ze zijn volgens Sandra bezig met de aanpassingen voor vrouwen. 'Het doel is nu om kleding een perfecte pasvorm te geven voor vrouwen. Ooit werd simpelweg mannenkleding verkleind en als vrouwenkleding bestempeld, wat resulteerde in een onjuiste pasvorm', legt ze uit. 'Tegenwoordig wordt er gekeken naar het aanpassen van de pasvorm, rekening houdend met verschillende lichaamsvormen, inclusief de rondingen van borsten en heupen.'

Leiderschapsposities
Hoewel mannen historisch gezien de meerderheid van de leiderschapsposities in het leger hebben ingenomen, hebben vrouwen de laatste jaren meer toegang gekregen tot hogere rangen en leidinggevende functies. 'Er is een nieuwe visie op leiderschap binnen Defensie', juicht Sandra. 'Ik ben van mening dat er meer ruimte moet zijn voor een feminiene benadering van leiderschap, met als doel het bevorderen van vrede.'

Cultuur en sociale dynamiek
Zoals in veel beroepen kunnen er verschillen zijn in de cultuur en sociale dynamiek tussen mannen en vrouwen in het leger. Dit kan variëren van hoe ze worden behandeld door collega's tot hoe ze worden ondersteund bij het combineren van militaire dienst met familieleven. Bij Defensie wordt 'inclusie' gelukkig een steeds belangrijker topic.

Kunnen vrouwen op alle functies solliciteren?
Ja, zegt Kim. 'Mits ze aan de eisen voldoen. Zelfs onderzeeërs zijn sinds 2020 aangepast zodat ook vrouwen toegelaten kunnen worden.' Wel vraagt Kim zich bij sommige functies af waarom je hier als vrouw op zou willen solliciteren. 'Hoewel ook functies binnen bijvoorbeeld de special forces, zoals het Korps Commandotroepen (KCT), opengesteld zijn voor vrouwen is het niet voor niets dat zij de fysieke eisen vaak niet halen. Daarnaast denk ik dat je je als vrouw kritisch af moet vragen of je deel wil uitmaken van een ploeg bij bijvoorbeeld het KCT. Het is helemaal niet gek dat mannen anders reageren wanneer er een vrouw bij betrokken is, zeker tijdens gevaarlijke missies kan dit de missie onnodig (extra) in gevaar brengen. Stel een vrouw overkomt iets, dan heeft dat een andere impact dan een man in zijn onderbeen geschoten wordt. Ik ben een geëmancipeerde vrouw, maar heb zo veel respect voor eenheden als het KCT dat ik juist daarom er niet aan moet denken om daar in een gevechtsfunctie te werken.' Natuurlijk zijn er ook ondersteunende functies bij het KCT die volgens haar wel prima door vrouwen vervuld kunnen worden.

Voordelen van vrouwen in een militaire eenheid
Het is een goed teken dat er steeds meer vrouwen bij Defensie werken, want laten we niet vergeten dat het zorgzame en empathische karakter van vrouwen bijvoorbeeld een militaire eenheid ook positief kan aanvullen.

In militaire eenheden bieden vrouwen een waardevolle aanvulling en brengen ze diverse voordelen met zich mee. 'Hun aanwezigheid bevordert niet alleen diversiteit, maar ook inclusiviteit binnen de eenheid. Door verschillende perspectieven, ervaringen en vaardigheden in te brengen, dragen vrouwen bij aan een meer effectieve en veerkrachtige operatie', zegt Sandra. Vrouwen kunnen unieke talenten hebben, zoals communicatievaardigheden, empathie en creatieve probleemoplossing, die complementair zijn aan die van mannen. Daarnaast dragen vrouwen bij aan een betere representatie van de samenleving binnen het leger en fungeren ze als rolmodellen voor toekomstige generaties.

'Mannen zijn vaak competitief en soms wat macho', legt Kim uit. 'Collega's zochten vaak mijn steun bij mij over persoonlijke zaken, waarbij ze leken te waarderen dat ik als vrouw naar hen luisterde.'

Uitdagingen voor vrouwen in het leger
'Tijdens mijn onderofficiers- en officiersopleiding stuitte ik op instructeurs en commandanten die openlijk tégen vrouwen waren', vertelt Kim. 'Het maakte niet uit hoe bekwaam of sterk je was. Misschien hadden ze negatieve ervaringen gehad met vrouwelijke collega's in het verleden, maar het resulteerde in pesterijen, frequente uitdagingen en intimidatie.' Dat is niet mis en daardoor bevond Kim zich regelmatig in lastige situaties, maar uiteindelijk is ze daar alleen maar sterker door geworden. Ze kreeg extra motivatie om te laten zien wat ze in haar macht had.

Verder zijn de voorzieningen soms een uitdaging. Kijk, over het algemeen zijn de voorzieningen bij Defensie goed geregeld. Douches en toiletten zijn gescheiden, maar tijdens een missie is dit helaas een ander verhaal. 'Plassen tijdens een nachtelijke patrouille is een hele opgave', lacht ze. 'Een man hoeft alleen zijn gulp open te doen en hij kan alles laten lopen, maar ik moest een afgeschermde plek zoeken voor wat privacy, mijn uitrusting uittrekken en dan kon ik eindelijk plassen. Ondertussen wacht je eenheid tot je klaar bent, niet heel relaxt.' Precies om die reden is Sandra zo'n voorstander van de plastuit. Tijdens internationale vrouwendag heeft ze dan ook een deal gesloten dat alle vrouwen binnen de Marechaussee een plastuit verstrekt krijgt. 'Hoogstwaarschijnlijk volgt de rest dan wel', zegt ze. 'Ik kan je vertellen dat zo'n plastuit één van mijn beste vrienden was tijdens de missies. Zo hoef je niet letterlijk met de billen bloot.'

Hoe is het om als vrouw op uitzending te zijn in een land met een dominante mannencultuur?
Dat vonden beide vrouwen best bijzonder. 'Mannen vanuit de lokale bevolking wilden mij in eerste instantie niet begroeten', vertelt Kim. 'Ik werkte nauw samen met mannelijke Afghaanse tolken en die waren in het begin best terughoudend naar mij toe, maar aan het einde van de missie kwamen ze thee brengen en voerden we lange, diepgaande gesprekken. Heel bijzonder vond ik dat.'

Sandra deelt dezelfde ervaring. 'Als ik iets heb geleerd van mijn uitzending, is dat dat de wereld niet zwart-wit is', legt ze uit. 'Bij de politiechefs waar ik mee in gesprek ging, introduceerde ik mezelf in het Dari, hun eigen taal. Nou, dat vonden ze echt helemaal geweldig. Daar scoor je gelijk punten mee. Zo simpel kan het zijn. Verder is het doel dat je nastreeft vaak universeel. Als je een passie hebt voor je vak, ontstaat er snel een klik.'

Werken bij Defensie
Op de website van Werken bij Defensie staan heel duidelijk de feitelijke eisen aangegeven, mocht je interesse gewekt zijn om bij Defensie te gaan werken. 'Je kunt dan zelf inschatten of je dat gaat halen of niet', legt Sandra uit. 'Twijfel je? Dan wil je het hoogstwaarschijnlijk gewoon proberen, maar word je tegengehouden door vooroordelen, angst of onzekerheid.' Zonde vindt ze, want werken bij Defensie wordt vaak echt overschat. 'Probeer het gewoon. There is only one way to find out.' Dat kan Kim alleen maar beamen. 'Als vrouw bij Defensie ben ik trots op iedere vrouwelijke collega die haar mannetje weet te staan in toch een voornamelijk mannenwereld die Defensie voorlopig wel zal blijven.'

*In verband met privacy is haar naam gefingeerd. Haar echte naam en gegevens zijn bekend bij de redactie.

Bron: Women'sHealth

'Meer doen onder robuustere omstandigheden'

Militarisering Marechaussee treft de hele organisatie

Het Strategisch Meerjarenplan (SMJP) van de Marechaussee is gestoeld op 3 pijlers: digitalisering, militarisering en sociale innovatie. In KMarMagazine gaan we dieper in op elke pijler. In deel 2 kijken we naar militarisering, met programmamanager kolonel Paul Vos: “Iedereen in onze organisatie moet zich voorbereiden op een grootschalig conflict.”

De militarisering van de Marechaussee krijgt de komende jaren onder meer vorm met de oprichting van het 101 Marechausseebataljon (101 Marbat). Dit bataljon zal bestaan uit 2, breed inzetbare eskadrons voor onder andere de bijstandstaak in nationale context, het begeleiden van grootscheepse verplaatsingen, de begeleiding van krijgsgevangenen, onderzoek naar mogelijke oorlogsmisdrijven, of het ondersteunen van gevechtseenheden van de landmacht in conflictgebieden.

Als het erop aankomt gaat één eskadron mee met de landmacht het conflictgebied in. Vanaf dat moment vallen zij onder het bevel van de brigadecommandant van de landmacht en worden zij ingezet voor een van de –deels nieuwe- taken die op dat moment nodig zijn. Voor het vervullen van die taken gaat de Marechaussee onder meer gebruik maken van zwaardere voertuigen zoals de Manticore en zwaardere bewapening.

Voorbereid op oorlog
“Maar”, zo benadrukt kolonel Paul Vos, programmamanager, “dat is maar een heel klein deel van de militarisering van de organisatie. Deze pijler gaat namelijk alle 7.000 collega’s, burger en militair, aan. Net als de rest van Nederland moet ook de hele Marechaussee zich voorbereiden op een grootschalig conflict. Laten we hopen dat er geen oorlog komt, maar we moeten er wel op voorbereid zijn. Dat heeft effect op al onze taken.”

Daarbij haalt Paul het Landelijk Crisisplan Militaire Dreiging aan, waaraan de Marechaussee meewerkt. Dit plan gaat uit van diverse scenario’s in verschillende fases. “We bevinden ons nu in de crisisfase, onder meer vanwege de Russische invloed op het gebied van (cyber)spionage en het voorbereiden van sabotage. Bovendien houdt het scenario ook rekening met maatschappelijke onrust, vluchtelingenstromen en subversieve acties. De huidige crisis kan uiteindelijk uitmonden in een grootschalig conflict wat een impact heeft op het hele land en op onze organisatie”, vult Paul aan.

 “Wij beveiligen de paleizen en De Nederlandsche Bank, doen grenscontroles en voeren politietaken uit voor de krijgsmacht en luchthavens. Als de dreiging in Nederland toeneemt, heeft dat ook invloed op al deze taken.” Voorheen kon de Marechaussee nog een beroep doen op defensiecollega’s om bij te springen. “Toen er concrete terroristische dreigingen waren, sprong de landmacht bij op Schiphol. Maar als de dreiging verder toeneemt of zich straks een oorlogssituatie voordoet, kan dat natuurlijk niet. We zullen het dan zelf moeten doen.”

Volgens de kolonel is militarisering de oplossing. “Opschaalbaarheid betekent in dat geval dat ‘lichtblauwe’ mensen van bijvoorbeeld de paleis- en de grensbewaking ook meer ‘robuuste taken’ kunnen uitvoeren als de toegenomen dreiging daar om vraagt. Dus niet alleen de politietaak op Schiphol uitvoeren, maar die luchthaven ook bewaken door het bemannen van checkpoints met een zwaar vest en lang wapen. Daarnaast hebben opsporing en intelligence een wezenlijke rol bij het tijdig onderkennen en opsporen van potentiële dreigingen. Dit om (vervolg)aanslagen te voorkomen.”

Samenhang tussen pijlers
Militarisering is, naast Digitalisering en Sociale Innovatie, één van de 3 pijlers uit het Strategisch Meerjarenplan (SMJP) van de Marechaussee. In de vorige uitgave van KMarMagazine vertelde kolonel Edwin Noordzij al over de verbinding tussen deze pijlers. Dat beaamt kolonel Paul ook. “Bij militarisering praten we over een veranderende mindset van mensen. Dat heeft ook te maken met die andere 2 pijlers. Als we onze mensen vragen te functioneren onder een veel hogere dreiging, dan doet dat wat met je. Daar is de verbinding met sociale innovatie. Daarnaast moeten we voor militarisering ook kijken naar nieuwe, innovatieve methoden en technieken; dat verbindt ons met digitalisering”

Flexibele inzet
Het betekent niet dat alle ‘lichtblauwe mensen’ naar een hoger functieniveau gaan, legt Vos uit. Ook bij de landmacht moeten logistiekelingen beveiligingstaken kunnen uitvoeren. “Maar ze moeten wel met een lang wapen kunnen omgaan en over de militaire basisvaardigheden beschikken.” Dat is een rigoureuze stap, beseft de kolonel. “Met name ook qua mindset. Bijvoorbeeld als wij bij een hogere dreiging ineens Schiphol moeten bewaken en checkpoints op moeten zetten. Daar zijn nu alleen de Gewapende Beveiliging Burgerluchtvaart (GBB) en de Hoog Risico Beveiliging (HRB) voor opgeleid. En als er een verhoogde dreiging komt, dan is de capaciteit van die 2 organisaties niet voldoende. Daarom moeten we opschalen op de manier die ik aangaf: veel collega’s moeten flexibeler inzetbaar zijn.”

Sleutelbesluiten nemen
Flexibeler omgaan met meer taken voor hetzelfde aantal mensen, betekent ook keuzes maken. “Maar wij kunnen het ons niet permitteren één van onze taken te laten liggen, dus moeten we op een andere manier oplossingen vinden.” Daarvoor moeten volgens Paul ‘sleutelbesluiten’ opgenomen worden in het Landelijk Crisisplan Militaire Dreiging. “Bijvoorbeeld het buitenwerking stellen van de arbeidstijdenwet. Niet 8, maar 12 uur per dag werken en daarbij verloven intrekken. Zo heb je veel meer capaciteit tot je beschikking.”

Maar sleutelbesluiten kunnen ook buiten de organisatie genomen worden. “Denk aan de burgerluchtvaart. Als de dreiging toeneemt, zou je bijvoorbeeld het civiele deel van Eindhoven Airport kunnen sluiten om capaciteit voor Defensie beschikbaar te maken. Of sowieso de burgerluchtvaart beperken. Dat speelt weer capaciteit bij de Marechaussee vrij, die ingezet kan worden voor andere taken.”

Een derde optie die Vos noemt zijn ‘mobilisabele eenheden’. “Dat was vroeger heel gewoon, maar tegenwoordig hebben we dat niet meer. Eenheden bestaande uit mensen die bij ons gewerkt hebben, aangevuld met deelnemers aan het dienjaar, die onder bijzondere omstandigheden opgeroepen kunnen worden. Die heb je dus niet dagelijks rondlopen, maar alleen als het nodig is. Denk daarbij aan de bescherming  van objecten als het NAVO-hoofdkwartier in Brunssum. Als de dreiging toeneemt, moet je in de wijde cirkel daaromheen ook al je voorzorgsmaatregelen nemen, om te voorkomen dat welke dreiging dan ook zich kan manifesteren en het object kan bereiken.”

Paul benadrukt dat dit zijn visie is en dat er nog geen beslissing over is genomen. “We moeten een proces starten om hierover knopen door te hakken. Als dát eenmaal gebeurd is, dan moeten we spullen aanschaffen en mensen inhuren om trainingen te geven. Dat kost allemaal geld en is dus een meerjarentraject.”

Bron: KMar Magazine