Burgemeesters maken zich zorgen

Gepubliceerd op: 21-1-2025

Burgemeesters maken zich zorgen, maar agenten hebben begrip voor massale inzet tijdens Navo-top
37.000 man nodig. Niet alleen de politie trekt met 27.000 agenten alles uit de kast om de Navo-top in juni veilig te houden, ook het leger maakt 10.000 militairen vrij. Bij de laatste grote internationale top uit 2014 waren 3000 minder mensen nodig, maar volgens de politie ‘is de dreiging van nu niet te vergelijken met tien jaar geleden.’

De Navo-top wordt een monsterklus en de grootste veiligheidsoperatie ooit in Nederland, waarschuwde nationaal commandant Willem Woelders eind vorig jaar al. Er komen 45 staatshoofden en regeringsleiders, 45 ministers van Buitenlandse Zaken, 45 ministers van Defensie met in hun kielzog 6000 delegatieleden. Ook komen er zo’n 2000 journalisten naar Den Haag. In totaal worden er 8500 mensen verwacht.

Agenten en militairen zijn verantwoordelijk voor hun beveiliging van vervoer tot het verblijf. De politie denkt daar 27.000 politiemedewerkers voor nodig te hebben die samen 46.000 diensten gaan draaien. Dat is de helft van alle beschikbare agenten in Nederland. Ook het leger maakt 10.000 militairen vrij, 5000 marechaussee en 5000 militairen.

Die aantallen blijken fors meer dan tien jaar geleden toen in Nederland voor het laatst een grote internationale top werd gehouden, de Nuclear Security Summit (NSS). Toen kwamen 58 wereldleiders naar Den Haag en 5000 delegatieleden om te praten over wereldwijde nucleaire samenwerking en het bestrijden van terrorisme. De politie zette toen dagelijks 13.000 agenten in en de krijgsmacht had aan 8000 militairen genoeg.

Vooral de enorme politiemacht die wordt opgetuigd om de Navo-top in goede banen te leiden, veroorzaakt onvrede bij diverse burgemeesters. Nu al is duidelijk dat een flink aantal evenementen niet door kan gaan omdat hiervoor geen agenten beschikbaar zijn. Zo kunnen wielerkoersen eind juni niet doorgaan omdat alle motoragenten nodig zijn in Den Haag.

Maar de burgemeesters maken zich ook zorgen over mensen die slachtoffer worden van misdrijven. ,,Enkele maanden zijn wij agenten kwijt voor politietaken ten behoeven van onze inwoners”, zei burgemeester Sjors Fröhlich van de gemeente Vijfheerenlanden afgelopen weekend.

Fröhlich krijgt bijval van Jan Brouwer van het expertisecentrum openbare orde & veiligheid die zich afvraagt waarom er zoveel duizenden agenten nodig zijn. ,,Als er ongeregeldheden gebeuren sta je er als land niet mooi op wanneer je dat niet in de hand hebt. Ik kan mij voorstellen dat je daarvoor mensen reserveert om op te schalen indien nodig, maar dat al die agenten op voorhand al moeten worden ingezet, lijkt mij nogal overkill. Dat zou toch af moeten hangen van de veiligheidsanalyses van dat moment.”

Inzet is nodig
Agenten zelf hebben juist begrip voor de duizenden collega’s die worden opgetrommeld, merkt Ramon Meijerink van vakbond ACP. Hij kan zich voorstellen dat er vergeleken met de vorige internationale top tien jaar geleden nu meer agenten nodig zijn. ,,De tijden zijn veranderd. Het dreigingsniveau is anders nu en dit is ook een ander soort top met andere wereldleiders die komen.”

Toch bespeurt hij bij agenten ook zorgen. ,,Agenten vragen zich af wat deze top betekent voor hun eigen inzetbaarheid. Komen ze nog wel toe aan hun reguliere werk? En wat betekent dit voor hen privé? Ik snap heel goed dat we een Navo-land zijn en iedereen een keer een bijdrage moet leveren, maar of deze keuze verstandig is vraag ik mij af. Er is alleen niets meer aan te doen. Iedereen moet zich goed realiseren wat de consequentie van deze top nu is.”

Volgens politiewoordvoerder Suzanne van de Graaf is de situatie van nu niet te vergelijken met die van tien jaar geleden. ,,Het dreigingsniveau is nu heel anders. De oorlog in Europa heeft de verhoudingen op scherp gezet. Dat zorgt ervoor dat we als Nederlandse politie ook alert zijn. Er zijn analyses gemaakt uit welke hoek de dreiging komt en op basis daarvan is een inschatting gemaakt hoeveel mensen er nodig zijn.”

Agenten worden ingezet voor de mobiele eenheid, de bewakingseenheid en de verkenningseenheid. Ook motoragenten uit het hele land komen naar Den Haag om de vele delegaties te begeleiden tussen de luchthaven, hotels en de locatie van de conferentie. Daarnaast zitten veel agenten in de ondersteuning; al die agenten moeten ook maaltijden hebben.

Volgens Van de Graaf speelt ook mee dat agenten niet 24 uur per dag kunnen werken. Ze moeten worden afgelost. Toch komt met deze 27.000 agenten de noodhulp in Nederland niet in het geding. ,,Maar met politie-inzet voor andere taken zoals evenementen moeten we wel terughoudend zijn.”