Groeiend aantal ongewenste vreemdelingen verlaat Nederland

Gepubliceerd op: 9-1-2024

Voor het eerst in jaren stijgt het aantal ongewenste vreemdelingen dat Nederland verlaat. In 2023 moesten ruim 10.000 mensen Nederland verlaten omdat ze geen verblijfsvergunning hadden of kregen. Het gaat daarbij voornamelijk om Algerijnen, Marokkanen en Nigerianen. Toch moesten er ook 2700 vliegtickets weer worden geannuleerd.
Dat blijkt uit cijfers van de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V), dat onderdeel uitmaakt van het ministerie van Justitie en Veiligheid.

Het aantal vreemdelingen zonder de juiste papieren dat Nederland verliet daalde van 16.000 in 2019 naar zo'n 8500 in 2022. Het afgelopen jaar is dat aantal juist gestegen naar 10.700, ruimt 20 procent meer dan een jaar eerder. Het gaat daarbij voor een groot deel om asielzoekers die geen verblijfsvergunning hebben gekregen. Die stijging heeft er volgens DT&V onder meer mee te maken dat het uitzetten van afgewezen asielzoekers de jaren voor 2023 moeilijker was door de coronapandemie.

Het uitzetten van afgewezen asielzoekers en andere illegaal verblijvende vreemdelingen is al jaren een speerpunt van Nederlandse en Europese politici. In het nieuwe Europese asielakkoord dat eind december werd gesloten, staat dat in de toekomst asielzoekers die weinig kans maken op een verblijfsvergunning al aan de buitengrens van de Europese Unie moeten worden tegengehouden. In gesloten centra buiten de EU moeten ze dan hun asielprocedure afwachten.

Gedwongen vertrek
Van die 10.700 mensen die Nederland vorig jaar moesten verlaten, vertrokken er 3400 zelfstandig. Nadat bleek dat er voor hen geen toekomst was in Nederland, kozen ze (bijvoorbeeld) voor om met een financiële vergoeding van enkele duizenden euro's terug te keren naar hun land van herkomst. Bijna 2400 mensen werden ‘gedwongen’ uitgezet: ze werden onder begeleiding van de Marechaussee op een vliegtuig gezet. dat zijn er zo'n 500 meer dan vorig jaar .

De rest van de vreemdelingen, zo'n 5000 mensen, vertrok ‘zonder toezicht’, zij verdwenen met onbekende bestemming. ,,Van deze personen is niet vast te stellen of zijn Nederland hebben verlaten of de illegaliteit zijn ingegaan.” Een deel van deze groep mensen is mogelijk naar een ander Europees land gegaan om daar een nieuwe asielaanvraag in te dienen.

Meeste asielzoekers krijgen wel verblijfsvergunning
Veruit de meeste mensen die asiel aanvragen in Nederland mogen hier overigens wel blijven. De meeste asielaanvragen in 2023 kwamen van Syriërs, Turken en Jemenieten, van hen krijgt 81, 70 en 87 procent een verblijfsvergunning. Aan de andere kant werd er het afgelopen jaar geen enkele Algerijnse asielaanvraag ingewilligd. Bij de Marokkaanse aanvragen lag dat inwilligingspercentage op 1 procent.

De dienst DT&V boekte in 2023 5900 vliegtickets om vreemdelingen (al dan niet gedwongen) terug te laten keren. Van al die geboekte vluchten moesten er 2700 weer worden geannuleerd omdat de vreemdeling al verdwenen was, toch geen goede reisdocumenten kon krijgen of omdat een uitspraak van de rechter uitzetting alsnog tegenhield.