Wat gebeurt er als de marechaussee betrokken raakt bij een ernstig ongeluk?

Gepubliceerd op: 10-1-2025

Een lesauto van de Koninklijke Marechaussee (KMar) reed woensdagmiddag een fietser aan in Wijhe, die daarna in het ziekenhuis overleed. Wie doet eigenlijk onderzoek als medewerkers van politie of marechaussee betrokken raken bij een ernstig ongeluk?

Wat is de normale gang van zaken bij een ernstig ongeluk?
Dan doet de politie onderzoek middels een team van Forensische Opsporing Verkeer (FO Verkeer), vaak nog aangeduid als Verkeersongevallenanalyse (VOA). Zij hebben specialisten die onderzoek doen naar de toedracht. Daarbij worden metingen gedaan, reconstructies gemaakt en posities van voertuigen en slachtoffers bepaald.

Zij sturen het dossier daarna naar het Openbaar Ministerie. De officier van justitie bekijkt vervolgens of de veroorzaker van het ongeluk strafrechtelijk kan worden vervolgd.

Wat als er een medewerker van politie of marechaussee bij is betrokken?
Majoor Steven Comba, woordvoerder van de KMar: ,,In zijn algemeenheid: als ik betrokken ben bij een zaak, stel dat ik gepakt ben op diefstal, dan dan doet de Sectie Interne Onderzoeken (SIO) van de Marechaussee daar onderzoek naar. In het geval van ongelukken wordt voor onderzoek onze eigen VOA daar aan toegevoegd. Dat is ook gebeurd in Wijhe.’’

Zijn collega Ruben Verbunt snapt dat hierdoor vragen over objectiviteit kunnen ontstaan. ,,Dat is juist de reden dat niet alleen onze eigen VOA, maar ook de SIO komt opdraven én het Openbaar Ministerie er bij betrokken is. De VOA doet alleen technisch onderzoek: de SIO heeft de tactische leiding.’’

Mocht een politieagent betrokken zijn bij een ernstig ongeluk, dan wordt dat het onderzoek altijd gedaan door een team uit een andere regio dan waar het incident plaatsvond.

Waarom duurde het onderzoek in Wijhe urenlang?
Comba: ,,Over het specifieke geval in Wijhe doe ik inhoudelijk geen uitspraken, woordvoering daarover ligt bij het Openbaar Ministerie Oost-Nederland.’’
OM-woordvoerder Tineke Zwart weet ook niet precies waarom de weg in Wijhe tot laat in de avond afgesloten is geweest. ,,De woordvoering ligt bij ons omdat het onderzoek door de SIO plaatsvindt onder leiding van een officier van justitie. Dat dergelijke afdelingen het onderzoek doen, is gebruikelijk.’’

Hoe gaat het verder?
Zwart: ,,Als het onderzoek is afgerond, komt er een dossier bij het OM Oost-Nederland. De officier bekijkt dan of de betrokken KMar-medewerkers in strafrechtelijke zin iets verweten kan worden en zo ja, hoe de eventuele verdere vervolging eruitziet. Over het algemeen duurt het zeker enkele maanden voordat de uitkomst hiervan bekend is.’’

Tineke Zwart: ,,We kennen natuurlijk ook de Rijksrecherche, maar zij pakken niet alle onderzoeken op waarbij politiemensen/KMAR medewerkers betrokken zijn.’’ De kerntaak van de Rijksrecherche is het opsporen en onderzoeken van mogelijk strafbaar gedrag van (semi-)ambtenaren. Daarnaast onderzoekt de Rijksrecherche geweldsincidenten waarbij zwaargewonden of dodelijke slachtoffers vallen, en waarbij politie of andere opsporingsambtenaar mogelijk betrokken zijn. Het betreft dan een onderzoek naar de feiten en omstandigheden van het politieoptreden.